1970. Οι Beatles κυκλοφορούσαν το άλμπουμ τους «Let It Be» και η αποτυχημένη αποστολή του Apollo 13 στο διάστημα καθιερώνει τη γνωστή φράση «Χιούστον, έχουμε ένα πρόβλημα».
Αλλά το 1970 ήταν και μια έντονη χρονιά για τον κόσμο της αυτοκινητοβιομηχανίας. Εμφανίζονται τα υπεραυτοκίνητα με σφηνοειδές σχήμα και πολλοί κατασκευαστές δοκίμαζαν τον τεχνολογικά εξελιγμένο περιστροφικό κινητήρα στα μοντέλα τους.
Σε αυτό το πλαίσιο, η Mazda παρουσίασε το έντονα γωνιώδες και αεροδυναμικό RX500 στην 17η Έκθεση του Τόκιο που συν έπεφτε με την 50η επέτειο της εταιρείας. Το κίτρινο σπορ αυτοκίνητο με τον κινητήρα στο κέντρο και γοητεύει το κοινό με τον εμπνευσμένο από την αεροπορία σχεδιασμό του. Εξοπλισμένο με πρωτοποριακή τεχνολογία κινητήρα Wankel το φουτουριστικό RX500 προκάλεσε έντονο ενδιαφέρον για τα μέσα παγκοσμίως.
Από την Έκθεση Αυτοκινήτου στο κουτί με τα παιχνίδια
Αυτές οι συνθήκες έδωσαν ένα εξαιρετικό κλίμα για τη μετατροπή του θεαματικού οχήματος σε ένα μοντέλο αυτοκινήτου. Η Matchbox αναγνώρισε τις δυνατότητες του RX500 και το συμπεριέλαβε στο πρόγραμμα Superfast, ως απάντηση στην παρουσίαση των Hot Wheels της Mattel το 1968.
Η δεύτερη ήθελε να κλέψει μερίδιο από την κυριαρχία της Matchbox και να καθιερωθεί στην Αμερικανική αγορά. Tο ιαπωνικό supercar με τον περιστροφικό κινητήρα και το φουτουριστικό σχεδιασμό προκαλούσε μεγάλο ενδιαφέρον στην Αμερική. Ήταν λοιπόν αναμενόμενο ότι το πορτοκαλί Matchbox RX500, το οποίο παρουσιάστηκε το 1971 ως MB66 θα γινόταν αμέσως παγκόσμιο best-seller.
Εντυπωσιακά διαφορετικό– η ιδέα πίσω από το RX500
Αλλά πώς προέκυψε ένα τόσο ριζοσπαστικό όχημα; Η ανάπτυξη ενός πρωτοτύπου που έχει σχεδιαστεί για την έρευνα της συμπεριφοράς των πλαστικών αμαξωμάτων και της δυναμικής οδήγησης σε ταχύτητες άνω των 200 χλμ./ ώρα είχε ξεκινήσει ήδη από το 1968 με το κωδικό όνομα X810. Σκοπός ήταν να διερευνηθεί η αρμονία μεταξύ των ανθρώπων και της ταχύτητας σε μια μελλοντική κοινωνία, με βάση πιθανά σενάρια υπεραστικής κίνησης. Απαιτήθηκε ένα πειραματικό όχημα –ένα με κινητήρα στο κέντρο, χαμηλή αντίσταση αέρα και υψηλή κάθετη δύναμη και, ταυτόχρονα, με την ομαλότητα ενός περιστροφικού κινητήρα.
Ο σχεδιαστής Shigenori Fukuda εμπνεύστηκε τη δημιουργία του RX500 από την ταινία «2001: Η Οδύσσεια του Διαστήματος ». Έτσι δεν έπρεπε να μοιάζει με κλασικό αυτοκίνητο, οπότε μια μεγάλη ποικιλία από σχεδιαστικά στοιχεία από αγώνες και αεροπορικές μεταφορές βρέθηκαν στο RX500. Το πίσω μέρος ξεχωρίζει ιδιαίτερα, με την ασυνήθιστη εμφάνισή του, ένα πάντρεμα ανάμεσα σε ένα διαστημόπλοιο και ένα μαχητικό αεροσκάφος. Η έμπνευση προήλθε επίσης από τη συσχέτιση του σχεδιαστή με την Carozzeria Bertone. Έτσι, ο Fukuda-San πρόσθεσε μαλακές καμπύλες και περιγράμματα στο RX500 για να αποφύγει τη δημιουργία μονότονων γραμμών.
Ένα άλλο χαρακτηριστικό γνώρισμα του σχεδιασμού είναι το καμπύλο παρμπρίζ. Με την κολόνα Α πλήρως κρυμμένη, οι γυάλινες επιφάνειες του οχήματος φαίνεται να καταλήγουν σαν ένα κομμάτι, δίνοντας στην καμπίνα μια εμφάνιση που μοιάζει με θόλο. Η είσοδος στο RX500 επιτυγχάνεται από τα δύο πόρτες τύπου πεταλούδας.
Τεχνική κομψότητα
Το RX500 κινείται από έναν αναβαθμισμένο, υδρόψυκτο, περιστροφικό κινητήρα τύπου 10A που βρίσκεται στο κέντρο του, ακριβώς πίσω από τον οδηγό. Με όγκο θαλάμου μόλις 982 κυβικών αποδίδε 250 ίππους. Με ρυθμό περιστροφής μέχρι τις 15.000 σ.α.λ., περισσότερες από ένα μονοθέσιο της Φόρμουλα 1 εκείνη την εποχή, το RX500 επιτυγχάνει τελική ταχύτητα που ξεπερνά τα 240 χλμ./ ώρα.
Χάρη στο πλαστικό αμάξωμα του και το χωροδικτύωμά του το RX500 ζυγίζει στην σπορ έκδοση 850 κιλά, με αποτέλεσμα μια εξαιρετική αναλογία μόλις 3,4 κιλών ανά ίππο. Με ύψος 1,065 μέτρων είναι επίσης μεταξύ των πιο χαμηλών αυτοκινήτων του κόσμου.
Πίσω φώτα του μέλλοντος και χρώματα που τροφοδότησαν τη φήμη
Το RX500 διέθετε φουτουριστικά πίσω φώτα με σκοπό να παρέχει πρόσθετες πληροφορίες σε άλλους χρήστες του δρόμου. Για παράδειγμα, το σύστημα φωτισμού στο πίσω μέρος του οχήματος περιλάμβανε κόκκινα, κίτρινα και πράσινα φώτα. Ανάλογα με την ένταση φρεναρίσματος, τα κόκκινα φώτα ανάβουν σταδιακά για να προειδοποιήσουν όσους ακολουθούν σε περίπτωση φρεναρίσματος έκτακτης ανάγκης. Τα κίτρινα φώτα ανάβουν μόλις μειωθεί η ταχύτητα, ενώ τα πράσινα φώτα υποδεικνύουν ότι το όχημα επιταχύνει.
Επανειλημμένως οι εικόνες από εκδόσεις του αυτοκινήτου με διάφορα χρώματα προκάλεσαν έντονες εικασίες. Η ανακατασκευή του σε ασημί οχήματος το 2008 αποκάλυψε πράσινα και κίτρινα στρώματα βαφής. Το αυτοκίνητο, το οποίο ήταν αρχικά πράσινο, είχε ξαναβαφτεί με κίτρινο χρώμα για την Έκθεση Αυτοκινήτου του Τόκιο, καθώς όλα τα εκθεσιακά οχήματα της Mazda έπρεπε να παρουσιάζονται με το ίδιο έντονο κίτρινο με κόκκινο εσωτερικό.
Οποιαδήποτε ελπίδα για παραγωγή του RX500 διαψεύστηκε από την πετρελαϊκή κρίση που ξεκίνησε το 1973. Ως αποτέλεσμα, το RX500 παραμένει μοναδικό μέχρι σήμερα και αποτελεί αντικείμενο θαυμασμού στο Μουσείο μεταφορών Numaji της Χιροσίμα.
Από παιχνίδι σε συλλεκτικό κομμάτι
Ευτυχώς, η κρίση δεν επηρέασε τη μινιατούρα του RX500: Μετά την κυκλοφορία του, το μοντέλο της Matchbox παρέμεινε στα ράφια για συνολικά πάνω από μια δεκαετία και έχει πουληθεί αμέτρητες φορές σε όλο τον κόσμο.
Όσοι ελπίζουν να εμφανίσουν τη δική τους μικρή ωδή στο σπορ αυτοκίνητο με περιστροφικό κινητήρα στα σαλόνια τους, πρέπει να ρίξουν μια ματιά στο παλιό τους κουτί παιχνιδιών – ίσως τους περιμένει εκεί ένα μικρό Matchbox RX500 κλίμακας 1:59.
Στις μέρες μας, το μικρό μοντέλο είναι ένα δημοφιλές συλλεκτικό αντικείμενο, που αναπαριστά ξέφρενους αγώνες στα παιδικά υπνοδωμάτια. Για «ψαγμένους» μοντελιστές που θαυμάζουν τα προϊόντα της δεκαετίας του ’70, κατασκευαστές όπως η Spark, προσφέρουν πλέον λεπτομερή μοντέλα του RX500, τα οποία μοιάζουν εκπληκτικά με το πρωτότυπο.
