Τα συστήματα πλοήγησης που χρησιμοποιούνται πλέον κατά κόρον βασίζονται στο δορυφορικό σύστημα εντοπισμού, κοινώς GPS, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει σήμα σε τούνελ, σε υπόγεια, σε διάφορες περιοχές που δεν βοηθά το ανάγλυφο και βέβαια κάτω από το νερό.
Το τελευταίο μπορεί να μην αφορά τα αυτοκίνητα, αλλά αφορά π.χ. το βρετανικό πολεμικό ναυτικό, που πρόσφατα ανακοίνωσε πως εξελίσσει ένα σύστημα εντοπισμού για τα υποβρύχιά του, που χρησιμοποιεί το μαγνητικό πεδίο της γης -μέχρι τώρα η θέση τους προσδιορίζεται τριγωνομετρικά από την ταχύτητα και τη κατεύθυνσή τους. Πιο συγκεκριμένα εξελίσσει μία κβαντική πυξίδα η οποία βασίζεται στη μεταβολή υπο-ατομικής ύλης, ανάλογα με την θέση της συσκευής στο γήινο μαγνητικό πεδίο.
Η κβαντική πυξίδα, που πήρε το βραβείο Νόμπελ το 1997, έχει φτάσει σήμερα στο τελικό της στάδιο και χωρά σε ένα κουτί με μήκος περίπου ένα μέτρο. Όση είναι δηλαδή και η μέγιστη απόκλισή της, ενώ στο εσωτερικό του κουτιού υπάρχει δέσμη από ακτίνες λέιζερ που ψύχουν ένα μικρό νέφος από άτομα ρουβιδίου. Αν τοποθετηθούν τέτοιες συσκευές και στους 3 άξονες η τριγωνομέτρηση των δεδομένων μπορεί να δώσει τη γεωγραφική θέση, ακόμη και κάτω από το νερό!
Τα σημερινά συστήματα πλοήγησης και εντοπισμού θέσης, από τα smartphones μέχρι τα αυτοκίνητα, λειτουργούν, όπως είπαμε, χρησιμοποιώντας το GPS. Οι ειδικοί που σχεδίασαν την κβαντική πυξίδα εκτιμούν πως σε μερικές δεκαετίες το μέγεθος της συσκευής θα είναι αρκετά μικρό ώστε να υπάρχει δυνατότητα τοποθέτησής της και στο αυτοκίνητο για σταθερό και ακριβέστερο σήμα, κάτω από όλες τις συνθήκες.
Γιάννης Σκουφής
