Πολλά ακούγονται φέτος για το πόσο γρήγορα έχουν γίνει τα μονοθέσια με τις αλλαγές των κανονισμών, όμως στο παρελθόν υπήρξαν πολλά αυτοκίνητα που ξεπέρασαν αυτούς τους κανονισμούς και άφησαν το στίγμα τους. Έστω και για μόνο έναν αγώνα.
Ο λόγος για την Brabham BT46B, το μονοθέσιο που έμεινε στην ιστορία ως εκείνο με τον “ανεμιστήρα” στο πίσω μέρος. Πρόκειται για δημιούργημα ενός από τα πιο φωτισμένα μυαλά που πέρασαν ποτέ από τους αγώνες, του Gordon Murray και είχε ως στόχο να απαντήσει άμεσα και “έξυπνα” στην τρομερή αλλαγή που είχε φέρει ο Chapman με τις Lotus και την χρήση του ground-effect στην Lotus 79 με την οποία είχε διαλύσει τον ανταγωνισμό.
Απέναντι στην κυριαρχία των Lotus η Brabham η οποία τότε ανήκει στον Bernie Ecclestone έπρεπε να βρει στα γρήγορα μια ιδέα ώστε να καταφέρει να έχει μία αντίστοιχη ή και μεγαλύτερη κάθετη αεροδυναμική δύναμη στο μονοθέσιό της. Ένα μονοθέσιο που είχε και άλλες πρωτοποριακές ιδέες για εκείνη την εποχή, όπως την χρήση ειδικών πάνελ για την ψύξη των υγρών και του λαδιού πάνω στο αμάξωμα και στο ρύγχος.
Οδηγοί της ομάδας εκείνη την χρονιά ήταν ο Νiki Lauda και ο John Watson και το αυτοκίνητο βασιζόταν σε έναν επίπεδο 12κύλινδρο της Alfa Romeo. Ο κινητήρας αυτός με τα 2.999 κ.εκ. απέδιδε περίπου 520 ίππους, 50 παραπάνω από τους Cosworth που κυριαρχούσαν εκείνη την εποχή, ήταν όμως βαρύς και ογκώδης, κάτι που δυσκόλευε πολύ στην δημιουργία ενός ανταγωνιστικού μονοθεσίου. Πολύ δε περισσότερο όταν οι οι Lotus κατάφερναν να κυριαρχούν σχεδόν παντού, χάρη στο ground effect, που από τότε έως τις μέρες μας αποτελεί το κύριο συστατικό για την κυριαρχία στους αγώνες.
Ο Μurray κάθισε και σκέφτηκε μία παράξενη λύση: προσάρμοσε στην ουρά του μονοθεσίου έναν μεγάλο “ανεμιστήρα” ο οποίος γύριζε στις περίπου 800 στροφές το λεπτό. Η εφαρμογή αυτού του καινούργιου στοιχείου σήμαινε ότι έπρεπε να αλλάξει όλη η σχεδίαση του αυτοκινήτου, κάτι που έγινε μέσα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα.
Έτσι στο Γκραν Πρι της Σουηδίας, στο Anderstorp στις 17 Ιουνίου του 1978, όλοι οι υπόλοιποι κατασκευαστές και οδηγοί βρέθηκαν μπροστά σε ένα παράξενο αυτοκίνητο, το οποίο όμως δεν μπορούσαν να απαγορεύσουν, καθώς ο Murray υποστήριζε ότι είχε τοποθετηθεί για καλύτερη ψύξη του κινητήρα. Στην ουσία όμως η “τουρμπίνα” αυτή ρουφούσε τον αέρα κάτω από το μονοθέσιο, δημιουργώντας πρωτοφανείς για την εποχή κάθετες δυνάμεις στο αμάξωμα και την δυνατότητα να παίρνει τις στροφές πολύ πιο γρήγορα από τον ανταγωνισμό.
Όπως βλέπουμε στο βίντεο του ΒΒC όπου παρελαύνουν όλοι οι εμπλεκόμενοι της εποχής, υπήρξε άμεση αντίδραση ακόμα και πριν την εκκίνηση του αγώνα με την “αλεπού” τον Chapman να καταλαβαίνει τι ακριβώς έχει δημιουργήσει ο Murray. Όμως τελικά η BT46B πήρε εκκίνηση και τελικά κέρδισε πολύ άνετα τον αγώνα με τον Niki Lauda με διαφορά κοντά στα 30 δευτερόλεπτα από τον δεύτερο Riccardo Patrese με μία Arrows. Μάλιστα το ταπεινωτικό προσπέρασμά του από την εξωτερική στον πρωταθλητή Andretti συζητιέται ακόμα και σήμερα, αποδεικνύοντας τις δυνατότητες που είχε η έμπνευση του Murray.
Όπως ήταν φυσικό, αμέσως μετά το τέλος του αγώνα, όλοι τα έβαλαν με τον Murray και τον Ecclestone ζητώντας τους να αποσύρουν το αυτοκίνητο. Η πιο εύκολη δικαιολογία, όπως παραδέχεται και ο Andretti ήταν ότι αυτός ο ανεμιστήρας στο πίσω μέρος εκτόξευε σκόνη και πέτρες στους πίσω οδηγούς, με αποτέλεσμα να γίνεται επικίνδυνο. Η FIA αποφάσισε ότι θα μπορούσε να συνεχίσει έτσι μέχρι το τέλος της σεζόν, όμως ο Ecclestone πήρε την απόφαση να την αποσύρει, καθώς η πίεση από τους άλλους κατασκευαστές ήταν μεγάλη και ο Bernie δεν ήθελε να ρισκάρει την θέση που μόλις είχε αναλάβει ως πρόεδρος της FOCA.
Η ΒΤ46Β συνέχισε την υπόλοιπη χρονιά χωρίς τον “ανεμιστήρα” και τελικά τερμάτισε στην τρίτη θέση του πρωταθλήματος. Κέρδισε όμως μία ξεχωριστή θέση στην ιστορία της Formula 1 μαζί με τον δημιουργό της Gordon Murray. Έστω και αν χρειάστηκε γι’ αυτό ένας και μόνο αγώνας για να το καταφέρει.
Παναγιώτης Τριτάρης
