Ένα θέαμα που σοκάρει και ταυτόχρονα συναρπάζει έδωσε στη δημοσιότητα κινεζική ερευνητική ομάδα: αντί για πυρόσβεση ή απομόνωση, το νέο σύστημα ασφαλείας για ηλεκτρικά οχήματα… εκτοξεύει τη μπαταρία μακριά από το αυτοκίνητο όταν ανιχνευθεί θερμική διαφυγή. Σαν να λέμε: πέτα τη βόμβα πριν εκραγεί — και τρέχα.
Το project, έργο του Τεχνικού και Ερευνητικού Κέντρου Επισκευής Συγκρούσεων Οχημάτων της Κίνας σε συνεργασία με την Joyson Electronics, βασίζεται σε ταχύτατη ενεργοποίηση: αισθητήρες εντοπίζουν επικίνδυνη αύξηση θερμοκρασίας στη μονάδα μπαταριών και μέσα σε ένα δευτερόλεπτο ενεργοποιείται μια «γεννήτρια αερίου» —παρόμοια τεχνολογία με αυτή των αερόσακων— που εκτοξεύει την μπαταρία προς τα πίσω, σε απόσταση αρκετών μέτρων.
Στο βίντεο που συνοδεύει την ανακοίνωση η μπαταρία απομακρύνεται σαν βλήμα, προσγειώνεται σε ασφαλή (τουλάχιστον στο πλάνο) αποστάση και το αυτοκίνητο παραμένει, θεωρητικά, λιγότερο επικίνδυνο για τους επιβάτες.
Η ιδέα είναι απλή στην ουσία της: όταν η θερμική διαφυγή (thermal runaway) βάζει φωτιά στην κυψέλη, η κύρια απειλή είναι η μεταφορά της φωτιάς στο αμάξωμα και η έκρηξη πολλαπλών κυψελών. Απομακρύνοντας το «πυρηνικό» στοιχείο, μειώνεις την πιθανότητα καταστροφικής έκρηξης μέσα στην καμπίνα και, σε θεωρητικό επίπεδο, σώζεις ζωές.
Κι όμως, το «τέλειο» concept φέρνει μαζί του μια αλυσίδα νέων κινδύνων. Ποιος εγγυάται ότι η εκτοξευμένη μπαταρία δεν θα χτυπήσει πεζό, άλλο όχημα ή κτίριο; Πώς διασφαλίζεται ότι το βλήμα δεν θα προκαλέσει δευτερογενείς πυρκαγιές ή εκρήξεις; Τι γίνεται σε πυκνή αστική κυκλοφορία; Και, βέβαια, ποιος αναλαμβάνει την ευθύνη για τις ζημιές που μπορεί να προκληθούν από την πεταμένη μπαταρία;
Ειδικοί που έχουν δει το βίντεο χαιρετίζουν την καινοτομία ως τολμηρή αντιμετώπιση ενός υπαρκτού και απειλητικού προβλήματος, αλλά υπογραμμίζουν ότι απαιτούνται εκτεταμένες δοκιμές υποπροϊόντων: προσομοιώσεις σε αστικό περιβάλλον, σενάρια με ανθρώπινη παρουσία, και αξιολόγηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων μιας εκτοξευμένης, πιθανώς καύσιμης μονάδας μπαταριών. Τα πρωτόκολλα ασφαλούς περισυλλογής, η θωράκιση των γύρω περιοχών και η διαχείριση των χημικών κινδύνων είναι ζητήματα που δεν λύνονται με ένα θεαματικό πλάνο.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ο συμβολισμός: ενώ οι αυτοκινητοβιομηχανίες πασχίζουν να κάνουν τις μπαταρίες πιο ασφαλείς με χημικές και μηχανικές παρεμβάσεις, ερευνητές σε κάποιες αγορές φαίνεται να κινούνται προς «δραστικές» μηχανολογικές λύσεις. Η Κίνα, με την ταχύτητα ανάπτυξης και τις συνεργασίες μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, δοκιμάζει λύσεις που σε άλλες χώρες θα κρίνονταν πολύ ριψοκίνδυνες για το κοινό αίσθημα.
Προς το παρόν πρόκειται για concept: εντυπωσιακό, αμφιλεγόμενο και σαφώς φουτουριστικό. Αν μετατραπεί σε βιομηχανικό πρότυπο, η αυτοκίνηση ίσως αποκτήσει ένα ακόμη, παράδοξο, μέσο αυτοπροστασίας — την ικανότητα να θυσιάζει το πιο επικίνδυνο κομμάτι της για να σώσει τους επιβάτες. Μέχρι όμως να δοκιμαστεί σε πραγματικές συνθήκες και να καλύψει το νομικό και ηθικό πλαίσιο, μοιάζει περισσότερο με σκηνή από επιστημονική φαντασία παρά με έτοιμη λύση ασφαλείας.
